دانشگاه علامه طباطبایی

دانشکده الهیات و معارف اسلامی

عنوان:

بررسی دلایل دفاع سهروردی از مُثُل افلاطون و نسبت آن با نظام انوار اشراقی

پایان نامه کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی

استاد راهنما:

جناب آقای دکترقاسم پورحسن

استادمشاور:

جناب آقای دکتر سعید انواری

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

چکیده:

رساله‌ی حاضر تحت عنوان بررسی دلایل دفاع سهروردی از مُثُل افلاطون و نسبت آن با نظام انوار اشراقی صورت گرفته است. هدف اصلی این رساله، بررسی نظریه‌ی عالم مُثُل از دیدگاه افلاطون و سهروردی و همچنین بیان دیدگاه دیگر فیلسوفان و ارائه‌ی ادله‌ی آنها در انکار و قبول این نظریه است. مُثُل که به معنای ایده، تصور و صور کلی است، توجه انسان را از امور محسوس و دنیوی به حقایق آسمانی و ماوراء طبیعی معطوف می‌کند. مُثُل افلاطون، در میان متفکران غرب و اسلام از جایگاه خاص و ویژه‌ای برخوردار است. استفاده‌ی افلاطون از مُثُل منحصر در بحث معرفت‌شناسی نیست بلکه بحث از هستی‌شناسی را نیز مطرح کرده است. شیخ‌اشراق یکی از فلاسفه‌ی اسلامی است که توجه اساسی به مبحث مُثُل نموده است. یکی دیگر از فیلسوفانی که به مبحث مُثُل پرداخته، صدرالمتألهین است. ولی ابن‌سینا به شدت با آن مخالفت کرده است و براهینی فلسفی در رد آن آورده است.

نظریه‌ی نظام نوری با تمام جنبه‌ها و گستردگی‌اش، از نوآوری‌های فلسفی سهروردی است و پیش از وی، هیچ یک از فلاسفه‌ی مشائی، چنین مسئله‌ای را مطرح نکرده است. نظام ‌هستی‌شناسی سهروردی نظام نوری می‌باشد یعنی او هستی را نور و نور را هستی می‌داند. در دایره‌ی نظام او هر چه هست یا نور است و یا سایه‌ی نور. سهروردی در تبیین «نظریه نور» خود از سخنان زردشت الهام گرفته است، آنجا که نخستین آفریده‌ی اهورامزدا را «بهمن» معرفی می‌کند.

مسئله‌ی دیگری که در این رساله به آن پرداخته شده بحث از عالم مثال و تفاوت آن با عالم مُثُل افلاطونی است. عالم مثال که آن را برزخ نیز می‌نامند مرتبه‌ای از هستی است که از ماده مجرد می‌باشد ولی از آثار آن برکنار نمی‌باشد. یک موجود برزخی یا مثالی موجودی است که در عین اینکه از کم، کیف، وضع و سایر اعراض برخوردار است از ماده مجرد می‌باشد.

کلید واژه‌ها: سهروردی، مُثُل، نور، افلاطون، عالم مثال

فهرست مطالب                                                                                                                       صفحه

کلیات…………………………………………………………………………………………………………………………………..1

بیان مسئله: …………………………………………………………………………………………………………………………….2

هدف اصلی: …………………………………………………………………………………………………………………………4

سؤال اصلی: …………………………………………………………………………………………………………………………….4

سؤالات فرعی: …………………………………………………………………………………………………………………………4

فرضیه‌ها: ……………………………………………………………………………………………………………………………….5

پیشینه‌ی تاریخی موضوع: …………………………………………………………………………………………………………5

پیشینه‌ی پژوهشی موضوع: …………………………………………………………………………………………………………6

شیوه‌ی گردآوری: ……………………………………………………………………………………………………………………8

فصل اول: بررسی نظریه‌ی مُثُل از دیدگاه افلاطون

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………….10 بررسی‌های مفهومی چند اصطلاح فلسفی: ………………………………………………………………………………….11

عالم مثال: ………………………………………………………………………………………………………………………………11 عالم خیال: ……………………………………………………………………………………………………………………………..11 برزخ: ……………………………………………………………………………………………………………………………………12

رب‌النوع (ارباب‌اصنام): ……………………………………………………………………………………………………………14 مُثُل در لغت: ………………………………………………………………………………………………………………………….15

مُثُل در اصطلاح: ……………………………………………………………………………………………………………………16

تعریف مُثُل از دیدگاه افلاطون: ………………………………………………………………………………………………..17

تصویری کلی از حقیقت مُثُل افلاطونی: ……………………………………………………………………………………..19

پیشینه‌ی مثل در تفکر افلاطون: ……………………………………………………………………………………………….20

سهروردی و حکمای ایران باستان: …………………………………………………………………………………………..21

سهروردی و حکمای یونان باستان: …………………………………………………………………………………………..23

تأثیر فیثاغورث در افلاطون: ……………………………………………………………………………………………………..24

رابطه‌ی مثل افلاطونی با زرتشت………………………………………………………………………………………………25

نظریه‌ی جهان مثالی: زرتشت و افلاطون……………………………………………………………………………………28

ریشه‌ی نظریه‌ی مثل در افکار فیلسوفان قبل از افلاطون………………………………………………………………..30

سبب راه‌یابی افلاطون به مُثُل: …………………………………………………………………………………………………..31

وجه تسمیه مُثُل افلاطونی …….. ……………………………………………………………………………………………….32

ادله‌ی اثبات مثل از دیدگاه افلاطون…………………………………………………………………………………………….33

دلیل اول………………………………………………………………………………………………………………………………..33

دلیل دوم……………………………………………………………………………………………………………………………….34

دلیل سوم………………………………………………………………………………………………………………………………34

دلیل چهارم……………………………………………………………………………………………………………………………..34

جایگاه مثل در فلسفه‌ی افلاطون………………………………………………………………………………………………..35 هستی‌شناسی افلاطون ……………………………………………………………………………………………………………..35 خیراعلی ………………………………………………………………………………………………………………………………..36 نحوه‌ی هستی مُثُل  …………………………………………………………………………………………………………………37

تصاویر و سایه‌ها …………………………………………………………………………………………………………………….37 معرفت‌شناسی افلاطون ……………………………………………………………………………………………………………39

فصل دوم:  بررسی نظریه‌ی عالم مثال از دیدگاه سهروردی

مقدمه  …………………………………………………………………………………………………………………………………42

نظام هستی‌شناسی سهروردی ………..

و…..

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید